Het UBO-register en de vennootschap: wie of wat?

De vierde antiwitwasrichtlijn (Richtlijn (EU) 2015/849) voerde voor elke lidstaat van de Europese Unie de verplichting tot het opzetten van een UBO-register (ultimate beneficial owners of uiteindelijk begunstigden) in. In dit centraal register dienen de gegevens van de uiteindelijke begunstigden van de in de lidstaten gevestigde vennootschappen en andere juridische entiteiten verzameld te worden. Onder een uiteindelijke begunstigde wordt begrepen: “de natuurlijke persoon die de uiteindelijke eigenaar is van of zeggenschap heeft over een vennootschap of een andere juridische constructie, diens lasthebber, de begunstigde van levensverzekeringsovereenkomsten en/of de natuurlijke persoon voor wiens rekening een verrichting wordt uitgevoerd of een zakelijke relatie wordt aangegaan”. Intussen werd ook reeds een vijfde antiwitwasrichtlijn (Richtlijn (EU) 2018/843) uitgevaardigd, dewelke onder meer een verscherping van het UBO-register en de meldingsplichtigen inhoudt. Deze Europese richtlijnen moeten omgezet worden in nationaal recht. De Belgische wetgever introduceerde met de Wet van 18 september 2017 reeds de eerste aanzet voor het UBO-register. Een effectieve uitvoering ervan vereiste echter verdere implementatie. Dit gebeurde middels het Koninklijk Besluit van 30 juli 2018. Hieronder wordt de werking van dit UBO-register, alsook de inwerkingtreding ervan toegelicht.

Welke juridische constructies worden geviseerd?

Het UBO-register omvat informatie over de uiteindelijke begunstigden van welbepaalde juridische constructies, met name: in België opgerichte vennootschappen, stichtingen en (internationale) vzw’s, trusts, fiduciën en gelijkaardige juridische entiteiten. Deze gegevens moeten door bovenstaande entiteiten zelf aangeleverd worden. Daarnaast hebben bepaalde meldingsplichtige entiteiten (die aan de witwasrichtlijnen onderworpen zijn) zoals externe accountants, auditors en belastingadviseurs de verplichting om elk verschil dat zij vaststellen tussen de informatie in het register en deze waarover zij beschikken te melden aan de bevoegde autoriteiten.

Wie wordt beschouwd als een “uiteindelijke begunstigde”?

De precieze omschrijving van een uiteindelijk begunstigde is afhankelijk van het type van juridische constructie waarin hij/zij een belang heeft. Daarenboven maakt het Koninklijk besluit ook wat betreft de mee te delen informatie een onderscheid in functie van de betrokken entiteit. In deze bijdrage wordt de focus gelegd op de vennootschap als juridische entiteit. In onze andere bijdragen kunt u (binnenkort) meer lezen over de toepassing van het UBO-register wanneer de juridische entiteit een stichting of een vzw dan wel een trust betreft. Ten slotte handelt er een artikel in het bijzonder over het de burgerlijke maatschap en haar uiteindelijke begunstigden. Onderaan deze pagina vindt u de links naar de respectievelijke bijdragen.

Als uiteindelijke begunstigden van een vennootschap worden aangemerkt:

• De natuurlijke personen die rechtstreeks of onrechtstreeks 25% of meer van de stemrechten of aandelen in deze vennootschap houden. Dit belang kan zowel direct als indirect (middels bijvoorbeeld een tussengeplaatste vennootschap) aangehouden worden.
• De natuurlijke personen die zeggenschap uitoefenen over deze vennootschap via andere middelen. Voorbeelden hiervan zijn zaakvoerderschap, het uitoefenen van een overheersende invloed middels een overeenkomst hiertoe dan wel een bepaling in de statuten, de bevoegdheid tot benoeming van het hogere leidiggevend personeel, ...
• De natuurlijke personen die behoren tot het hoger leidinggevend personeel, indien geen van de personen als bedoeld onder i) of ii) is geïdentificeerd, of indien er enige twijfel bestaat of de geïdentificeerde persoon of personen de uiteindelijke begunstigde(n) is, respectievelijk zijn.

Welke gegevens worden opgenomen in het UBO-register?

De vennootschappen delen aan het register de volgende informatie over elk van hun uiteindelijke begunstigden mee:
1° naam;
2° eerste voornaam;
3° geboortedag;
4° geboortemaand;
5° geboortejaar;
6° nationaliteit(en);
7° land van verblijf;
8° volledige verblijfsadres ;
9° de datum waarop hij/zij uiteindelijke begunstigde van de vennootschap is geworden;
10° rijksregisternummer;
11° de categorie(ën) van personen waartoe hij/zij behoort (i.e. aandeelhouder, zaakvoerder of gelijksoortige uitoefening van het zeggenschap, hoger leidinggevend personeelslid);
12° afzonderlijk of samen met andere personen beantwoordend aan één of meer van bovenstaande categorieën;
13° rechtstreekse of onrechtstreekse uiteindelijke begunstigde;
14° indien onrechtstreekse uiteindelijke begunstigde: het aantal tussenpersonen en ook, voor elk van hen, de volledige identificatiegegevens, met minstens de naam, de oprichtingsdatum, de handelsnaam, de rechtsvorm, het adres van de maatschappelijke zetel en het ondernemingsnummer, (of elk ander vergelijkbaar identificatiemiddel dat wordt afgeleverd door de staat waar de tussenpersoon is geregistreerd);
15° de omvang van het uiteindelijke belang in de informatieplichtige, namelijk: het percentage van de aandelen of stemrechten in de informatieplichtige (of de gewogen percentages ingeval van indirecte participatie).

Deze verplichting geldt in principe steeds binnen één maand vanaf de inwerkingtreding (31 oktober 2018, zie echter afdeling 6) en/of vanaf het ogenblik dat er een wijziging plaatsvindt. Inbreuken op deze verplichting worden beteugeld met een boete van 50 tot 5.000 euro. Bovendien dient de aangeleverde informatie jaarlijks te worden bijgewerkt en wordt zij voor een periode van 10 jaar bewaard.

Wij merken in deze bijdrage graag op dat de te verstrekken gegevens voor uiteindelijke begunstigden van vennootschappen lichtjes verschillen van die van stichtingen of vzw’s en trusts. U kunt de details hierover (binnenkort) raadplegen in de respectievelijke bijdragen.