Inwerkingtreding nieuw huwelijksvermogensrecht

Na de hervorming van het erfrecht kon ook het huwelijksvermogensrecht niet achterblijven. Op 19 juli 2018 werd de wet tot hervorming van het huwelijksvermogensrecht aangenomen door de Kamer in plenaire vergaderingcommissie. Deze hervorming werd opgebouwd rond drie hoofddoelstellingen: (1) een verfijning van de regels van het wettelijk stelsel; (2) een betere wettelijke omkadering van het stelsel van scheiding van goederen; en (3) het creëren van nieuwe evenwichten inzake de positie van de langstlevende echtgenoot in het huwelijksvermogensrecht en het erfrecht.

In vorige artikels op onze website bespraken we verschillende concrete gevolgen van deze hervorming. Zo hadden we het onder meer over de verfijning van enkele regels van het wettelijk stelsel, een betere omkadering van het stelsel van scheiding van goederen en een sterker intestaaterfrecht van de langstlevende echtgeno(o)t(e).

Het ogenblik waarop het hervormde huwelijksvermogensrecht in werking zal treden, wordt afgestemd op de inwerkingtreding van de hervorming van het erfrecht. In de parlementaire voorbereidingen kan men lezen dat de wetgever een gezamenlijke inwerkingtreding noodzakelijk acht gelet op de nauwe banden die bestaan tussen beide wetten.

In tegenstelling tot bij de hervorming van het erfrecht - wet van 31 juli 2017 - beschikt de rechtspracticus slechts over een zeer beperkte tijd om de nieuwe regels onder de knie te krijgen. De hervorming van het huwelijksvermogensrecht treedt immers reeds op 1 september 2018 in werking.

De vraag naar de temporele werking van deze hervorming is dan ook zeer pertinent. Zij wordt hieronder beknopt toegelicht.

Inwerkingtreding

Het hervormde huwelijksvermogensrecht is van toepassing op:

• echtgenoten die huwen vanaf 1 september 2018;
• echtgenoten die hun huwelijksvermogensstelsel vanaf 1 september 2018 in die mate wijzigen dat het de ontbinding van hun vorig stelsel tot gevolg heeft;
• echtgenoten gehuwd vóór 1 september 2018, met uitzondering van de rechterlijke billijkheidscorrectie, reeds verworven goederen en reeds verrichte bestuurshandelingen.

Het hervormde huwelijksvermogensrecht wordt niet toegepast op echtgenoten van wie het huwelijksvermogensstelsel wordt ontbonden na 1 september 2018, maar waarbij de ontbinding teruggaat tot vóór die datum.

Het afwijkend overgangsrecht voorziet dat:

• schenkingen tussen echtgenoten niet automatisch vervallen op basis van artikel 299 BW wanneer het verzoek tot echtscheiding wordt ingediend op of na 1 september 2018;
• het huwelijksvermogensrechtelijk neutraal en verruimd erfrecht van de langstlevende echtgenoot en de nieuwe bepaling inzake heling bij de vereffening-verdeling van een nalatenschap gelden voor nalatenschappen die openvallen vanaf 1 september 2018;
• het koop-verkoopverbod tussen echtgenoten geldt niet langer wanneer het contract wordt gesloten op of na 1 september 2018.

Bron: Wetsvoorstel van 13 december 2017 tot wijziging van het Burgerlijk Wetboek wat het huwelijksvermogensrecht betreft en tot wijziging van diverse andere bepalingen ter zake, Parl.St. Kamer 2017-18, 54-2848/001, 102.