Snoeien om te bloeien

Ouders gaan er vaak al te snel van uit dat kinderen in het bedrijf willen komen en zijn van mening dat ze het familiaal karakter maximaal moeten verankeren in het aandeelhouderschap. Ze vinden dat de aandelen in de familie moeten blijven en dat die bij alle kinderen evenredig verdeeld moeten zijn, omdat er anders een onderscheid zou zijn.

Dit ‘vastzitten’ in aandeelhouderschap kan evenwel op lange termijn nefast zijn. Vaak is het beter om zorgzaam te snoeien in aandeelhouders. Het is net zoals bij een rozenstruik: dorre takken verwijder je om meer ruimte te geven aan jonge beloftevolle scheuten, zodat je volgend jaar meer en betere bloei hebt.

Hoe maak je dit waar?

• Maak het aandeelhouderschap (vanaf de tweede generatie) niet verplicht voor familieleden.
• Maak het juridisch en financieel mogelijk dat familieleden kunnen uitstappen. Vaak wordt het tegendeel gedaan: uitstappen en aandelen verzilveren wordt onmogelijk gemaakt vanuit de idee dat hiervoor geen geld vrijgemaakt kan worden en dat alle opbrengsten geherinvesteerd moeten worden in de verdere groei van het familiebedrijf.
• Maak duidelijk dat in het familiebedrijf treden geen must is en dat een uitstap uit het bedrijf géén uitstap uit de familie betekent.

Snoeien is raadzaam om tal van redenen:

• pragmatisch: op lange termijn is het eenvoudiger om met minder dan met veel aandeelhouders om te gaan. In een kleinere groep neem je gemakkelijker beslissingen dan in een grotere;
• strategisch: een familielid dat wil uitstappen maar hiertoe geen mogelijkheid heeft, wordt op termijn een ontevreden, weinig gemotiveerde aandeelhouder. Dit creëert bijkomende spanningen en discussies, en dat is het laatste wat je nodig hebt;
• financieel: als een familielid wil uitstappen, is het financieel interessanter om dit nu (aan een lagere prijs) te doen, dan jaren later wanneer de waarde van het bedrijf gestegen is. Bovendien is de kans kleiner dat je scherpe prijsonderhandelingen moet voeren.

Waartoe dient het?

Het ultieme doel is dat je enkel gemotiveerde en betrokken aandeelhouders hebt die met een gemeenschappelijke visie, waarden en doelstellingen het bedrijf willen laten groeien. Daar is de hele familie bij gebaat.